பாரத் (இந்தியா) தற்போது 28 மாநிலங்கள் மற்றும் 8 ஒன்றியப் பகுதிகள் (Union Territories) கொண்டுள்ளது. மாநிலங்கள் மாநில அரசுகளால் நிர்வகிக்கப்படுகின்றன, ஒன்றியப் பகுதிகள் மத்திய அரசால் நிர்வகிக்கப்படுகின்றன. அதே சமயம், சில ஒன்றியப் பகுதிகளுக்கு தங்கள் சொந்த சட்டமன்றங்கள் உள்ளன, உதாரணமாக:
- ஜம்மு & காஷ்மீர்
- டெல்லி (நடுநகர பிரதேசம் – NCT)
- புதுச்சேரி
1956-ஆம் ஆண்டு மாநில மறுசீரமைப்பு சட்டம் (States Reorganisation Act) மூலம் இந்திய மாநிலங்கள் மொழி அடிப்படையில் மறுசீரமைக்கப்பட்டன. அதன் பிறகு, மாநிலங்களின் அடிப்படை அமைப்பு பெரும்பாலும் மாறவில்லை.
ஒவ்வொரு மாநிலமும் மற்றும் ஒன்றியப் பிரதேசமும் நிர்வாக மாவட்டங்களாக further பிரிக்கப்பட்டுள்ளது.
பாரத் (இந்தியா)வின் மாநிலங்கள் மற்றும் தலைநகரங்கள்
- அண்டமான் நிக்கோபார் தீவுகள் – போர்ட் பிளேர் (மையப் பிரதேசம்)
- அந்திர பிரதேசம் – அமராவதி
- அருணாச்சல பிரதேசம் – இத்தன்குட் (மையப் பிரதேசம்)
- அசாம் – திஸ்ஸூர்
- பீஹார் – பத்தனா
- சித்திரபிரதேசம் – ஈம்ஸ்லிகா (மையப் பிரதேசம்)
- சத்திரபூர் – தரோலி (மையப் பிரதேசம்)
- சிக்கிம் – காங்க்டோக்
- தெலுங்கானா – ஹைதராபாத்
- திரிபுரா – அக்ராபூர்
- ஜம்மு மற்றும் காஷ்மீர் – ஸ்ரீநகர் (வீசேஷிகாலில்) / ஜம்மு (மையப் பிரதேசம்)
- ஜார்கண்ட் – ராஞ்சி
- கர்நாடகா – பெங்களூரு
- கேரளா – திரிவனந்தபுரம்
- மத்தியப் பிரதேசம் – போபால்
- மகாராஷ்டிரா – மும்பை
- மணிப்பூர் – இம்பால்
- மீசோரம் – ஐசுல்
- நாகாலாந்து – கொஹிமா
- ஒடிஷா – புவனேஸ்வர்
- பஞ்சாப் – சந்திகர்
- ராஜஸ்தான் – ஜைபூர்
- சிக்கிம் – காங்க்டோக்
- தமிழ்நாடு – சென்னை
- டெல்லி – நியூ டெல்லி (மையப் பிரதேசம்)
- உத்தர பிரதேசம் – லக்னோ
- உத்தர காஷ்மீர் – ஸ்ரீநகர் / ஜம்மு (மையப் பிரதேசம்)
- வெஸ்ட் பெங்கால் – கோல்கத்தா
💡 குறிப்பு: பாரத் இந்தியாவின் 8 மையப் பிரதேசங்கள் (Union Territories):
- ஆன்டமான் & நிக்கோபார்
- டெல்லி
- ஜம்மு & காஷ்மீர்
- லடாக்
- புது தில்லி (Chandigarh)
- தரு (Dadra & Nagar Haveli)
- லட்சாத்வீப்
- பொடுச்சேரி
பாரத் தலைநகரங்கள்
மாநிலங்களின் தலைநகரங்கள் மற்றும் ஒன்றியப் பிரதேசங்களின் தலைநகரங்கள் பொதுவாக மூன்று வகைகளில் பிரிக்கப்பட்டுள்ளன:
- நிர்வாக தலைநகரம் – அரசு அலுவலகங்கள் அமைந்துள்ள இடம்.
- சட்டமன்ற தலைநகரம் – மாநில சட்டமன்ற கூட்டங்கள் நடைபெறும் இடம்.
- நீதித்துறை தலைநகரம் – உயர்நீதிமன்றங்கள் அல்லது சட்ட அதிகாரிகள் இருக்கும் இடம்.
💡 சில மாநிலங்களில் இந்த தலைநகரங்கள் வேறுபடும்:
- ஹிமாச்சலப் பிரதேசம், கர்நாடகா, மகாராஷ்டிரம், உத்தராகண்டம் – கோடை மற்றும் குளிர்கால சட்டமன்ற அமர்வுகளுக்காக தலைநகரங்கள் மாறும்.
- லடாக் – இரு நிர்வாக தலைநகரங்கள்: லே மற்றும் கார்கில்.
மாநிலங்கள் மற்றும் தலைநகரங்கள் (நிர்வாகம், சட்டமன்றம், நீதித்துறை)
| மாநிலம் / ஒன்றியப் பகுதி | நிர்வாகத் தலைநகரம் | சட்டமன்றம் | நீதித்துறை |
|---|---|---|---|
| ஆந்திரப் பிரதேசம் | அமராவதி | அமராவதி | அமராவதி |
| அருணாச்சல்ப் பிரதேசம் | இத்தன்குட் | இத்தன்குட் | இத்தன்குட் |
| அசாம் | திஸ்ஸூர் | திஸ்ஸூர் | காசிரங்கா |
| பீஹார் | பத்தனா | பத்தனா | பத்தனா |
| சித்திச்கர் | ராய்ப்பூர் | ராய்ப்பூர் | ராய்ப்பூர் |
| கர்நாடகா | பெங்களூரு | பெங்களூரு / மகாடி | பெங்களூரு |
| கேரளா | திரிவனந்தபுரம் | திரிவனந்தபுரம் | எர்ணாகுளம் |
| மத்தியப்பிரதேசம் | போபால் | போபால் | ஜபால் |
| மகாராஷ்டிரம் | மும்பை | மும்பை / நாசிக் | மும்பை |
| மணிப்பூர் | இம்பால் | இம்பால் | இம்பால் |
| மிஜோரம் | ஐசுல் | ஐசுல் | ஐசுல் |
| நாகாலாந்து | கொஹிமா | கொஹிமா | கொஹிமா |
| ஒடிசா | புவனேஸ்வர் | புவனேஸ்வர் | காட்கா |
| பஞ்சாப் | சந்திகர் | சந்திகர் | சந்திகர் |
| ராஜஸ்தான் | ஜைபூர் | ஜைபூர் | ஜைபூர் |
| தமிழ்நாடு | சென்னை | சென்னை | சென்னை |
| தெலுங்கானா | ஹைதராபாத் | ஹைதராபாத் | ஹைதராபாத் |
| உத்தரப்பிரதேசம் | லக்னோ | லக்னோ | ஆலஹாபாத் |
| உத்தராகண்டம் | துர்பூர் / டெஹ்ராதூன் | துர்பூர் / டெஹ்ராதூன் | நெய்ட்ஸ் ஹில் |
| வெஸ்ட் பெங்கால் | கோல்கத்தா | கோல்கத்தா | கோல்கத்தா |
ஒன்றியப் பகுதிகள்
| ஒன்றியப் பகுதி | நிர்வாகத் தலைநகரம் | சட்டமன்றம் | நீதித்துறை |
|---|---|---|---|
| அண்டமான் & நிக்கோபார் | போர்ட் பிளேர் | – | – |
| டெல்லி (NCT) | நியூ டெல்லி | நியூ டெல்லி | நியூ டெல்லி |
| ஜம்மு & காஷ்மீர் | ஸ்ரீநகர் / ஜம்மு | ஸ்ரீநகர் / ஜம்மு | ஸ்ரீநகர் / ஜம்மு |
| லடாக் | லே / கார்கில் | – | – |
| புதுச்சேரி | புதுச்சேரி | புதுச்சேரி | புதுச்சேரி |
| லட்சாத்வீப் | கவ்வாதீவு | – | – |
| சிக்கிம் | காங்க்டோக் | – | – |
| திரிபுரா | அக்ராபூர் | – | – |
குறிப்புகள்:
- மூன்று மாநிலங்கள் சட்டமன்ற அமர்வுகளுக்கு வெவ்வேறு தலைநகரங்களை கொண்டுள்ளன:
- ஹிமாச்சலப் பிரதேசம்
- கர்நாடகா
- மகாராஷ்டிரம்
- உத்தராகண்ட்
- ஜம்மு & காஷ்மீர் மற்றும் லடாக் ஆகிய யூனியன் பிரதேசங்களில் இரு தலைநகரங்கள் உள்ளன (நிர்வாகத்திற்கும் சட்டமன்றத்திற்கும்).
- நிர்வாக தலைநகரம்: அரசு அலுவலகங்கள் உள்ள இடம்.
- சட்டமன்ற தலைநகரம்: மாநில சட்டமன்றம் அமர்கிறது.
- நீதித்துறை தலைநகரம்: உயர்நீதிமன்றம் அமைந்த இடம்.